OXALIC ACID

1. Tìm hiểu về axit oxalic

Axit oxalic là một hợp chất hữu cơ có màu trắng và ở dạng tinh thể. Axit oxalic có tính khử tương đối mạnh, là 1 axit cacboxylic đa chức có công thức hóa học là HOOC-COOH. Các dianion của axit oxalic được gọi là oxalat.

Công thức phân tử của Axit oxalic

2. Trong tự nhiên có axit oxalic ở đâu?

Trong tự nhiên có thể thấy axit oxalic và các muối axit oxalic trong nhiều loại thực vật như rau muối, chua me đất, khế, hồ tiêu.  Axit oxalic cũng được tìm thấy trong lá chè với lượng lớn so với nhiều loại thực vật khác. Tuy nhiên nồng độ của trong nước chè là tương đối nhỏ. 

Ngay trong cơ thể con người, axit oxalic được tổng hợp thông qua quá trình trao đổi chất. Trong một số loại nấm sợi cũng có thể sinh sản ra axit oxalic.

3. Điều chế axit oxalic như thế nào?

Hiện nay, cách điều chế axit oxalic tương đối đơn giản và dễ dàng, có thể thực hiện trong phòng thí nghiệm bằng cách oxy hóa sucroza bằng axit nitric trong vai trò chính của chất ôxi hóa với xúc tác vanadi oxit. Ngoài ra có thể điều chế được oxalat natri bằng cách cho NaOH nóng hấp thụ monoxit cacbon dưới áp suất cao.

4. Ứng dụng của oxit oxalic

Axit oxalic được dùng để chế tạo da thuộc

Mặc dù axit oxalic được biết đến bởi tác hại xấu nếu có mặt trong thực phẩm nhưng cũng không thể phủ nhận rằng axit oxalic có nhiều ứng dụng hữu ích trong các lĩnh vực khác nhau. Axit oxalic được sử dụng trong nhiều ngành công nghiệp và cả trong hộ gia đình với mục đích đa dạng.

• Axit oxalic dùng làm chất cần màu trong ngành công nghiệp nhuộm. Trong ngành công nghiệp nhẹ, axit oxalic cũng được dùng để chế tạo da thuộc, đánh bóng đá hoa cương, xử lý nước. Hóa chất này cũng được dùng trong việc tẩy rửa bản kẽm trong công nghiệp in ấn, chế tạo dung dịch tẩy rửa thiết bị điện trong ngành công nghiệp điện và dùng trong việc kết tủa, phân tích kim loại đất hiếm trong công nghiệp luyện kim.
• Trong ngành dược, axit oxalic được sử dụng khá rộng rãi nhất là dùng trong chế tạo terramycin, borneo, acheomycin.
• Axit oxalic còn được sử dụng để sản xuất phân bón, tổng hợp hóa hữu cơ.
• Dung dịch còn được dùng để phục chế đồ gỗ do nó có khả năng đánh bay lớp mạch gỗ bị khô để lộ ra lớp gỗ còn mới phía dưới
• Axit oxalic ở dạng dễ bay hơi sẽ được dùng làm thuốc trừ sâu để diệt loài bét Varroa khi nuôi ong mật.
• Không chỉ vậy, trong gia đình axit oxalic còn được sử dụng trong một số sản phẩm hóa chất để làm chất tẩy rửa hay đánh gỉ sét.

Axit oxalic có trong một số chất tẩy rửa hay đánh gỉ sét

5. Những lưu ý khi bảo quản và sử dụng axit oxalic

5.1. Bảo quản axit oxalic

Axit oxalic phải được giữ trong bao bì kín, tại khu vực thoáng mát, tránh ánh nắng mặt trời và các nguồn có thể gây cháy. Ngoài ra cần phải tránh xa các bình xịt, các chất gây ăn mòn, chất oxy hóa.

Để xa tầm tay trẻ em. 

5.2. Lưu ý khi sử dụng

Hiện nay, một số cơ sở sản xuất bún, bánh phở và các sản phẩm làm từ bột gạo dùng axit oxalic để tẩy trắng nhằm làm cho sản phẩm đẹp mắt, thu hút người tiêu dùng. Tuy nhiên đây không được xem là chất phụ gia hợp pháp và có ảnh hưởng lớn đến sức khỏe người sử dụng nếu có trong thực phẩm trên.

Axit oxalic được biết đến như một loại axit hữu cơ có trong con người và một số loại thực vật, cũng có sử dụng một số loại thực vật đó để làm thức ăn. Khi sử dụng những loại thực phẩm chứa axit oxalic này cần lưu ý một số vấn đề để đảm bảo an toàn như loại bỏ bớt axit oxalic bằng cách cắt, xay, nghiền thực phẩm hoặc nấu hoặc dùng chung thực phẩm chứa axit oxalic với thực phẩm hay thuốc có nhiều canxi, magiê, kali, người có vấn đề về thận, gút, thấp khớp,... cần hạn chế sử dụng thực phẩm có axit oxalic hàm lượng cao.