5. Các loại chất phụ gia có hại trong thực phẩm
Nhiều chất phụ gia có trong thực phẩm gây hại đến sức khỏe nhưng chúng ta ít khi quan tâm đến.
5.1 Chất kháng sinh trong thực phẩm làm từ sữa
Theo chuyên gia dinh dưỡng Ashley Koft, ngoại trừ những thực phẩm làm từ sữa hữu cơ thì sữa, yogurts và phô mai mà chúng ta thường dùng đều được chế biến từ sữa của những con bò có bơm các chất kháng sinh.
Việc hấp thụ mỗi ngày loại kháng sinh trên có thể giết chết những vi khuẩn tốt ở ruột đóng vai trò quan trọng trong hệ miễn dịch của cơ thể. Các loại vi khuẩn có hại ở vùng tiêu hóa cũng sẽ làm phình và mập vòng eo. Để tránh việc ăn thực phẩm làm từ sữa có chứa hormone và kháng sinh, người tiêu dùng nên đọc nhãn mác ghi chú của sản phẩm trước khi dùng. Nên dùng sản phẩm từ sữa có ghi "không dùng các hormone và chất kháng sinh" trên bao bì.
5.2 Những chất hóa học có trong thực phẩm đóng hộp
Một cuộc nghiên cứu mới đây do Chương trình báo cáo người tiêu dùng (Mỹ) cho thấy 19 nhãn hiệu sản phẩm đóng hộp có chứa các chất hóa học gây ung thư vú, tiểu đường và các bệnh về tim mạch.
Theo tiến sĩ Urvasi Rangan, giám đốc chính sách kỹ thuật của Liên đoàn Người tiêu dùng (Mỹ) cho biết dù chỉ một lượng nhỏ những chất này cũng rất nguy hại. Nên tránh ăn thực phẩm đóng hộp, thay vào đó là dùng rau quả, ăn đồ tươi nếu có thể và thức ăn hâm nóng trong vật đựng bằng thủy tinh.
5.3 Natri trong chất gia vị cho vào xà lách trộn
Tỉ lệ muối nhiều trong sản phẩm này cũng sẽ ảnh hưởng đến việc giảm cân vì nó giữ nước và làm ta cảm thấy bị đầy hơi. Các chuyên gia khuyên chỉ nên có 1.500-2.300mg natri trong gia vị trên. Tốt nhất là nên dùng loại gia vị này kèm với dầu ôliu hoặc giấm theo tỉ lệ 2-1.
Muối là gia vị không thể thiếu nhưng nó cũng là một chất phụ gia ảnh hưởng đến sức khỏe. Muối ở hàm lượng cho phép rất cần cho cơ thể và có lợi cho việc bảo quản thức ăn, nhưng dùng muối vượt mức cho phép có thể gây nguy hiểm cho sức khỏe, ảnh hưởng đến chức năng tim mạch, tăng huyết áp, đau tim, đột quỵ và suy thận.
5.4 Đường fructose trong nước giải khát và sản phẩm đóng gói
Việc sử dụng quá mức cho phép thực phẩm công nghiệp có đường luôn có khả năng tăng nguy cơ về các bệnh huyết áp. Kết quả một cuộc nghiên cứu mới đây của Đại học Denver cho thấy những người tiêu thụ khoảng 74mg đường mỗi ngày sẽ tăng nguy cơ cao mắc bệnh huyết áp hơn những người ăn ít.
Lượng đường fructose cao trong các loại nước ngọt hay bánh ngọt được cho là nguyên nhân làm giảm việc sản sinh ra oxit nitric, một loại hơi giúp các mạch máu được thư giãn và nở rộng. Nên thay những đồ ăn công nghiệp này bằng các loại thực phẩm có chứa đường tự nhiên như trái cây hoặc dùng hạt ngũ cốc.
Nên cẩn thận với những thực phẩm thêm đường vào như đồ nướng, ngũ cốc chế biến sẵn, bánh quy giòn, thậm chí là nước xốt và nhiều loại thực phẩm đã qua chế biến khác. Mặc dù không độc hại nhưng sử dụng đường với lượng nhiều sẽ không an toàn cho sức khỏe.
Đường không nên chiếm hơn 10% tổng lượng calories tiêu thụ hàng ngày. Quá nhiều đường không chỉ dẫn đến vấn đề về trọng lượng, sâu răng hay lượng đường trong máu tăng lên ở bệnh tiểu đường mà nó còn thay thế những chất dinh dưỡng có lợi. Để nuôi những calories không cần thiết này, cơ thể cần chất dinh dưỡng để chuyển hóa đường, vì thế nó lấy đi những vitamin và khoáng chất có giá trị.
5.5 Acesulfame - K
Đây là một loại đường nhân tạo, được cho phép sử dụng trong nước giải khát bởi Cơ quan Quản lý thuốc và thực phẩm Hoa Kỳ. Nó cũng được tìm thấy trong đồ nướng, chewing gum, các món tráng miệng. Chữ "K" trong Acesulfame - K là nguyên tố hóa học Kali, được xem là ngọt gần 200 lần đường thường. Những cuộc thử nghiệm chất này không nhiều. Tuy nhiên, một vài nghiên cứu cho thất chất này có thể gây ung thư ở chuột.
5.6 Olestra
Olestra (Olean) là một dạng mỡ tổng hợp được tìm thấy trong một số loại khoai tây chiên, ngăn sự hấp thu mỡ của hệ tiêu hóa dẫn đến bệnh tiêu chảy cấp, đầy hơi khó tiêu. Nó ngăn sự hấp thụ mỡ, nhưng đồng thời cũng ngăn sự hấp thụ vitamin. Khi ăn mỡ có Olestra, lượng mỡ đó sẽ đi thẳng vào cơ thể làm ngăn sự hấp thụ tiền vitamin A là carotenoid, chất hoà tan trong mỡ- các chất có lợi được tìm thấy trong trái cây và hoa quả. Olestra được cho là nguy cơ gây ra bệnh tim và ung thư.
5.7 Màu thực phẩm: Blue 1, 2; Red 3; Green 3; Yellow 6
Màu thực phẩm tiềm ẩn nguy cơ.
Tất cả màu thực phẩm nhân tạo độc hại đã bị FDA cấm từ lâu, nhưng 5 loại này vẫn còn tồn tại trong các chợ. Đây là những chất có thể gây ra ung thư khi thí nghiệm ở động vật nếu gặp điều kiện thích hợp:
- Blue 1 và 2, được tìm thấy trong những thức uống giải khát như (trà, sữa, rượu, bia...) kẹo, đồ nướng và thức ăn cho thú cưng có mức nguy hiểm thấp nhưng nó liên quan đến ung thư ở chuột.
- Red 3, tạo ra màu đỏ anh đào, rượu cocktail, kẹo, đồ nướng, đã được chứng minh gây ra khối u tuyến giáp ở chuột.
- Green 3, có trong kẹo và thức uống giải khát, dù là ít sử dụng, gây ra ung thư bàng quang.
- Những cuộc nghiên cứu thấy rằng yellow 6 là chất hay được sử dụng nhất để cho vào thức uống giải khát, xúc xích, gelatin, đồ nướng và kẹo. Yellow 6 có thể gây ra khối u ở thận và tuyến thượng thận.
Nên ưu tiên chọn những sản phẩm không có màu nhưng không có nghĩa là tránh mọi thứ có màu sắc vì có nhiều sản phẩm có màu tự nhiên.
5.8 Potassium bromated
Tuy hiếm gặp nhưng potassium bromated (KBrO3) vẫn được cho phép dùng ở Mỹ như một chất phụ gia để tăng khối lượng cho bột mì, bánh mì. Hầu hết bromated phân giải thành những dạng không độc, nhưng nó được biết đến như là nguyên nhân gây ra ung thư ở động vật - thậm chí những lượng nhỏ trong bánh mì có thể gây hại cho con người. Tại Mỹ, tiểu bang California yêu cầu phải có cảnh báo về ung thư trên nhãn của sản phẩm có dùng potassium bromated.
6. Nguyên tắc sử dụng phụ gia thực phẩm
Việc sử dụng các phụ gia thực phẩm phải đảm bảo không gây hại đến sức khỏe của người tiêu dùng ở mức độ sử dụng.
Phụ gia thực phẩm chỉ được phép sử dụng khi nhà sản xuất cam kết rằng chúng không gây nguy hiểm cho sức khỏe và không đánh lừa người tiêu dùng hoặc phụ gia thực phẩm đó nhằm mục đích phục vụ một hoặc nhiều chức năng về nhu cầu công nghệ:
- Duy trì chất lượng dinh dưỡng của thực phẩm.
- Cung cấp một số thành phần cần thiết cho thực phẩm đối với người tiêu dùng có nhu cầu ăn kiêng.
- Nâng cao chất lượng lưu giữ hoặc tính ổn định của thực phẩm
- Hỗ trợ trong việc chế biến, đóng gói, vận chuyển hoặc bảo quản thực phẩm
Tất cả các chất phụ gia thực phẩm được sử dụng trong điều kiện sản xuất tốt (GMP), như:
- Hàm lượng chất phụ gia thêm vào thực phẩm sẽ bị giới hạn ở mức thấp nhất để phù hợp với hiệu quả mong muốn.
- Chất phụ gia có thể trở thành một thành phần của thực phẩm trong quá trình sản xuất, chế biến hoặc đóng gói thực phẩm và không nhằm mục đích thực hiện bất kỳ tác dụng kỹ thuật hoặc vật lý nào khác trong thực phẩm, được giảm xuống mức độ hợp lý có thể.
- Tất cả các chất phụ gia được chuẩn bị và xử lý tương tự như một thành phần thực phẩm.
Ăn uống là nhu cầu cơ bản của con người, tuy nhiên trong cuộc sống hiện đại, chúng ta không thể nào tránh khỏi hàng loạt các hóa chất độc hại trong thực phẩm. Vì vậy, cách tốt hơn hết là nên cẩn thận trong ăn uống và sinh hoạt, nên điều độ và chừng mực. Hãy cảnh giác và thận trọng đối với các loại thực phẩm. Cần có thói quen đọc thông tin bao bì sản phẩm, sử dụng thực phẩm có nguồn gốc xuất xứ rõ ràng.
